Anomalie w naszym wyglądzie zewnętrznym nie są niczym nowym, praktycznie każdy się z nimi zmaga. Niektóre wymagają jedynie akceptacji, inne kwalifikują się do leczenia, ponieważ mają niekorzystny wpływ na nasze zdrowie. Wśród anomalii w obrębie jamy ustnej są zęby dwoiste. Kojarzone są z zębami mlecznymi, jednak trzeba wiedzieć, że jest to również problem zębów stałych.
Co to są zęby dwoiste?
Anomalie związane z dwoistością zębów dotyczą ok. 0,5% przypadków u zębów mlecznych i 0,1% przypadków uzębienia stałego. Są to nieprawidłowości zębowe, to nadprogramowy garnitur zębów. Cechuje się szerszą koroną zęba niż sąsiadujące pojedyncze zęby. Po środku takiego zęba widoczna jest, czasem nieznacznie, bruzda. Co ważne, korzeń zęba dwoistego jest jeden, ale korona jest już podwójna. To problem nie tylko natury estetycznej, ale też zdrowotnej. Przy zębach dwoistych występuje większe ryzyko wystąpienia próchnicy, wad ortodontycznych i choroby przyzębia. Jeśli chodzi o najmłodsze dzieci, takie anomalie mogą zakłócać proces ząbkowania. Wszelkie takie nieprawidłowości należy konsultować ze stomatologiem niezależnie od tego, czy dotyczą małego lub dużego dziecka, czy osoby dorosłej.
Przyczyny powstania zębów dwoistych
Bardzo trudno jest określić przyczynę zęba dwoistego. Pojawia się on na skutek podziału jednego zawiązka zęba na etapie formowania komory. Przyczyny nie są do końca znane. Można jednak wyróżnić czynniki mające wpływ na jego wystąpienie. Zalicza się do nich uwarunkowania genetyczne oraz niezgodność czynnika Rh u rodziców dziecka. Na dwoistość zęba bardziej narażone są osoby po przebytych urazach i zmagające się z awitaminozą lub hiperwitaminozą A. Częstsze pojawianie się dwoistości zęba obserwuje się u osób z zaburzeniami endokrynologicznymi oraz chorobami układowymi i zakaźnymi. Podczas diagnozowania tej anomalii uzębienia zazwyczaj nie szuka się przyczyny problemu. U osób dorosłych może być to jednak moment, kiedy pojawia się też zagrożenia wystąpienia innej choroby.
Rodzaje zaburzeń związanych z dwoistością zębów
Zęby dwoiste to pojęcie ogólne dotyczące pewnej grupy nieprawidłowości w budowie zębów. Różnią się one zarówno procesem powstawania, jak i też wyglądem.
- Zęby bliźniacze: charakteryzują się jednym kanałem korzeniowym zęba nadliczbowego i dwiema oddzielnymi lub jedną wspólną komorą, która jest przedzielona uwypukleniem. Ząb bliźniaczy powstaje na skutek podziału jednego zawiązka na etapie kształtowania się komory.
- Zęby zlane: to efekt połączenia się dwóch, a czasem nawet więcej zawiązków. Dzieje się to wtedy, kiedy korony nie są jeszcze w pełni ukształtowane. Wyróżniamy połączenie całkowite i częściowe, a więc tylko przez szkliwo, a czasem dodatkowo przez zębinę.
- Zęby zrośnięte: powstają w procesie połączenia się korzeni poprzez cement. Mają one dwa oddzielne kanały korzeniowe, korony i komory. Do powstania zęba zrośniętego dochodzi już w momencie pełnego ukształtowania się korony, na etapie formowania korzeni.
Jak leczyć zęby dwoiste?
Trzeba podkreślić, że nie zawsze zęby dwoiste się leczy. Na pewno takie anomalie wymagają konsultacji z lekarzem. W przypadku zębów mlecznych, jeśli zmiana nie wpływa negatywnie na zgryz i stan zębów dziecka, pozostawia się je do obserwacji. Jeśli po pojawieniu się zębów stałych również wystąpi dwoistość, to wtedy wdraża się odpowiednie leczenie. Wykonuje się wtedy modyfikację kształtu zębów dwoistych. Jest to zabieg chirurgiczny, zazwyczaj takie zęby są usuwane. Następnie pacjent poddawany jest terapii ortodontycznej w celu skorygowania zgryzu. U niektórych osób dwoistość zębów wywołuje problemy natury psychologicznej. Inny wygląd uzębienia jest przyczyną niskiej samooceny, a u dzieci czasem nawet trudności w nawiązywaniu kontaktów z rówieśnikami. Zęby dwoiste dotyczą zębów mlecznych i stałych. W przypadku tych pierwszych zazwyczaj podlegają obserwacji, z kolei tych drugich zaleca się odpowiednie leczenie – połączenie leczenia chirurgicznego z ortodontycznym. Czasem przydaje się również wsparcie psychologa.
